در تحلیل تغییر و تحولات مدارس و نظام آموزشگاهی لزوم توجه به تغییرات اجتماعی -اقتصادی و به طور کلی به سیر حرکت مدرن به پسا مدرن احساس می شود. نکته کاملاً مشهود و غیر قابل انکار نیمه های قرن بیستم، حرکت صنعتی مدار مدارس پس از حضور تیلوریسم بوده، به طوری که در مواردی حالت افراطی نیز به خود گرفته که مدارس همانند کارخانجات هدفشان پرورش افرادی متخصص جهت برآورده کردن نیازهای بازار کار و خط تولید با بهره وری بالا بوده است. اما با پیش کشیده شدن جریان پسا مدرن و مطرح شدن مفاهیمی از قبیل انعطاف پذیری بالا و توانایی یادگیری مداوم، سمت و سوی حرکت مدارس به کجا انجامید؟ آیا مدارس و نظام آموزشگاهی، چشم انداز و مأموریتی هدفمند را در دستور کار مدیران خود قرا دادند؟ بسیاری از تحلیل ها نشان می دهند که مدارس در این راه از قافله عقب مانده اند؛ به طوری که پروفسور هاوارد گاردنر از دانشگاه هاروارد، در مورد مدارس امروزی چنین می گوید:
” اگر بگوییم که مدارس صد ها سال است که تغییری نکرده اند، گزافه نگفته ایم. … اما هنوز به استثنای تغییرات نسبتاً سطحی کمی که صورت گرفته، اگر فرضاً کسانی را از سال ١٩٠٠ به امروز منتقل کنیم، خواهند توانست آنچه را که در مدارس ما می گذرد، بشناسند و تشخیص دهند. سخنرانی های درسی رایج، تاکید بر مشق، نوشتن و انجام تکلیف، مواد آموزشی جدا از زمینه مورد مطالعه و فعالیت هایی شامل خواندن و آزمون های هفتگی شامل هجی کردن هنوز در کلاس های درس وجود دارد. امروزه کمتر سازمانی را می توان یافت که به نسبت نسل نخست خود، در روش های بنیادیش دچار تغییراتی به این کمی شده باشد” (گاردنر، ١٩٩٩). پس، شرایط اجتماعی و اقتصادی امروز الگوی تازه ای از یادگیری را ایجاب می کند که بر مبنای اصول زیر باشد:
* تسلط بر مهارت های پایه
* توانایی کار کردن با دیگران
* قدرت روبرو شدن با شرایطی که همواره ر حال تغییر است
* توان کار در سطوح متفاوت، و در رشته های گوناگون
* بهبود مهارت های کلامی
* توانایی حل مسأله و تصمیم گیری (ابوت رایان، ٢٠٠٠).
بنابراین مدارس امروزی نیازمند تغییر در سه حیطه روز آمد کردن محتوا، تبدیل شد به سازمان های یادگیرنده، دستیابی به نتایجی قابل اندازه گیری می باشند. توسعه این مباحث در حوزه نظام های آموزشگاهی خود زمینه ای برای حساسیت بیشتر ایجاد کرده و بر استخدام سختگیرانه مسئولین، جهت تامین مدیرمورد نیاز مدارس دامن می زند. که نمونه ای از آن را درمتن زیر پی می گیریم.
استخدام مدیر(نمونه یک آگهی شغلی توسط موسسه ماک، روزنامه تورنتو استار):
به فرد با تجربه ای نیاز است، که بتواند با افرادی در سنین مختلف ارتباط برقرار کند، روحیه کارکنان را بالا ببرد، میزان هزینه ها را کمتر از درآمد ها نگه دارد، در عقد پیمان های وحدت آفرین معجزه کند، اهل بحث و گفتگو باشد، خشونت را کاهش دهد، با مقامات رابطه داشته باشد، قوانین جدید را درک کند و آنها را برای دیگران توضیح دهد؛ کسی که در موقع لزوم محتاطانه و در عین حال رک و بی پروا سخن بگوید، و کسی که بتواند در هر لحظه مردم را طوری مجذوب کند که حاضر باشند نیازهای مدرسه را که خرید آنها برای مدرسه مقدور نیست برآورده کنند.
هشدار: ساعات کاری طولانی است، تضمینی برای ادامه کار وجود ندارد، شما به عنوان داوطلب پست مدیریت مدرسه در این مدرسه باید بار ناشی از واکنش های عمومی نسبت به هر گونه تغییر در نظام مدرسه را به عهده بگیرید.
حال شما به عنوان متخصص تعلیم وتربیت و یک مدیر آموزشی تا چه اندازه به این تحولات فکر کرده اید؟ و آیا از نظر خودتان توانمندی ایجاد تغییرات مورد نظر را دارید؟ یا درصد قبول این پست سنگین در شما چقدر است؟ و آیا ایده ای برای پیاده کردن این دستور العمل ها در ذهن خود پرورانده اید؟
منبع: آهنچیان و ظهور پرونده